Co warto zobaczyć w Malborku? Chociaż najpopularniejszą i największą atrakcją jest zamek krzyżacki wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, to ciekawych miejsc i atrakcji w Malborku jest o wiele więcej. Krętymi schodami wejdź na dawną wieżę ciśnień i spójrz na miasto z góry. Popłyń w rejs łódką po Nogacie. Zwiedzaj Zewnętrzne Muzeum Fortyfikacji i przekonaj się, gdzie w Malborku było Stare Miasto. Oczywiście zamek wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego zawsze pozostanie obowiązkowym punktem wycieczki, ale zachęcimy Cię do tego, żeby zobaczyć i dowiedzieć się więcej. Oto nasza lista 29 atrakcji Malborka, które warto zobaczyć oraz dodatkowych miejsc, które warto zwiedzić w okolicach Malborka.
Nie policzę już, ile dni spędziliśmy w Malborku. Przemierzaliśmy go rowerami i na piechotę, wchodziliśmy do atrakcji i rozmawialiśmy z pasjonatami. Wszystko po to, aby przygotować dla Ciebie gotowe spacery, dzięki którym przekonasz się, że czeka tu na Ciebie mnóstwo atrakcji. Wszystkie najciekawsze miejsca i zabytki ułożyliśmy w wygodne trasy spacerów i opisaliśmy w dwóch darmowych przewodnikach: "Ruszaj w drogę na Malbork i Żuławy" oraz "Ruszaj w drogę na Powiśle: zwiedzaj Malbork, Sztum, Kwidzyn". Dostaniesz je za darmo w informacji turystycznej, a wersję elektroniczną - teraz, jeśli tylko uważnie przeczytasz ten artykuł.
Jak dojechać do Malborka?
Miasto jest wspaniale ulokowane nad rzeką Nogat i ma to niezwykłe szczęście, że może nosić miano "bramy" aż do trzech pomorskich krain: Żuław, Powiśla i Kociewia, które leży po drugiej stronie Wisły. W dodatku jest świetnie skomunikowany. Dojedziesz tu samochodem szybką trasą nr 55, pociągiem albo autobusem. Bez problemu dostaniesz się tu z Gdańska, Elbląga, Warszawy, a nawet Katowic. Wystarczy, że klikniesz w wyszukiwarkę połączeń pociągów lub autobusów i już możesz planować swoją wycieczkę!
Gdzie zaparkować samochód w Malborku?
Jeśli przyjedziesz samochodem, to koniecznie poszukaj miejsca na parkingu miejskim! Prywatne parkingi, zwłaszcza pod zamkiem, są bardzo drogie i budzą żywe emocje wśród turystów. Nie przepłacaj. Parkuj na parkingu miejskim, a zaoszczędzone pieniądze wydaj na lody!
1. Figurki Rycerza Marianka i malborskie monety
Spacerując po Malborku, rozglądaj się uważnie, a dostrzeżesz małe, metalowe figurki Rycerza Marianka, który jest maskotką miasta i pokazuje turystom ciekawe miejsca. Zwróć uwagę, jaką szczególną cechę ma każdy Marianek - nawiązują one do miejsca, gdzie się znajdujesz, lub do historii miasta. A jeszcze uważniejsi obserwatorzy odnajdą skarb! To 5 malborskich monet umieszczonych na kamieniach i w chodniku. Położono je na pamiątkę działania malborskiej mennicy.
2. Bulwary nad Nogatem
Od wakacji 2022 roku Malbork ma nowe bulwary nad Nogatem. Dzięki nim otoczenie zamku i spacerowy deptak ciągnący się aż do plaży miejskiej wyglądają jak wyjęte z turystycznego katalogu. Piesi mijają się tu z rowerzystami, seniorki odpoczywają na ławeczkach, a mamy gonią swoje niesforne pociechy prowadząc je do pobliskiego Parku Północnego. Gdy zapada zmierzch malborskie bulwary migoczą światłem latarni, a miłośnicy fotografii ustawiają się na punkcie widokowym po drugiej stronie Nogatu, aby zrobić najlepsze nocne zdjęcie podświetlonego zamku.
Obserwując budowę bulwarów nie mogliśmy doczekać się ich otwarcia. I jeszcze zanim ono nastąpiło właśnie tędy zaproponowaliśmy przebieg spaceru w malborskiej wycieczce w przewodniku "Ruszaj w drogę na Powiśle: zwiedzaj Malbork, Sztum, Kwidzyn". Czujemy, że bulwary szybko staną się nowym sercem miasta, zastępując rolę starówki, którą Malbork stracił po wojnie, a która wznosiła się tuż nad nimi.
3. Dawna wieża ciśnień z 1905 roku
Zabytkowa wieża ciśnień, udostępniona turystom po remoncie, jest wspaniałym punktem widokowym! W dodatku, ponieważ remont w dużej części zrobiono z pieniędzy unijnych, jeszcze przez jakiś czas zwiedzisz ją za darmo z przewodnikiem. Wejdź na stronę Malborskiego Centrum Kultury i Edukacji (link w ramce) i sprawdź, o której pełnej godzinie jest zwiedzanie. Na wieżę wejdziesz po autentycznych żelaznych schodach, albo wygodnie wjedziesz windą. Jest ona dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Na samym szczycie wejdziesz do gigantycznego zbiornika, w którym kiedyś była woda. Dziś jest tam m.in. sala spotkań. Wrażenia gwarantowane!
Zwiedzanie wieży ciśnień w Malborku
Cena biletu w 2022 r.: za darmo
Czas zwiedzania: ok. 30 minut
Godziny wejść w sezonie 2022:
- wtorek, środka i piątek: od 10.00 do 15.00 zawsze o pełnej godzinie,
- czwartek: od 12.00 do 17.00 zawsze o pełnej godzinie,
- sobota: od 11.00 do 13.00 zawsze o pełnej godzinie,
- niedziela i poniedziałek: nieczynne
- Przed przyjazdem sprawdź Aktualne godziny zwiedzania wieży ciśnień
4. Średniowieczny zamek krzyżacki w Malborku
Co roku setki tysięcy turystów przyjeżdżają do Malborka, żeby zobaczyć krzyżacki zamek. Nic dziwnego. To "najpotężniejszy gotycki zespół zamkowy na świecie", który od 1997 roku jest wpisany na prestiżową listę światowego dziedzictwa UNESCO. Zamek wręcz olśniewa swoją wielkością i idealnym wyglądem. Lecz to, co widzisz, to w dużej części powojenna rekonstrukcja. Zdjęcia z 1945 roku nie pozostawiają wątpliwości - po niemiecko-radzieckich walkach o Malbork zamek był wielką ruiną. Jego dzisiejszy wygląd zawdzięczamy temu, że przez dziesiątki lat polscy konserwatorzy, naukowcy, archeolodzy, architekci i budowniczy robili wszystko, aby sprawić, żeby zamek nadal był wizytówką regionu. I ten projekt się nie kończy.
Jak zwiedzać zamek w Malborku?
Zamek krzyżacki zwiedzisz na wiele sposobów. Muzeum Zamkowe w Malborku przygotowało kilka tras zwiedzania, a każdą z nich przemierza się z audioprzewodnikiem lub przewodnikiem-człowiekiem. Do wyboru masz trasy zwiedzania:
- Trasę historyczną - przewidzianą na ok. 3,5 godziny. Zwiedzisz ją z audioprzewodnikiem lub z przewodnikiem oprowadzającym ok. 20-osobową grupę.
- Audiowycieczkę dla rodzin z dziećmi - przewidzianą na ok. 2 godziny. Zwiedzisz ją z audioprzewodnikiem, w którym usłyszysz fabularyzowaną wersję wydarzeń z 1410 roku i przeniesiesz się w wyobraźni w czasy Krzyżaków. Z audiowycieczki można skorzystać od wtorku do niedzieli. Przy odbiorze audio poproś o wersje dla rodzin z dziećmi.
- Trasę zieloną - przewidzianą na ok. 1,5 godziny. Zwiedzisz ją z przewodnikiem lub audioprzewodnikiem - to trasa, która oprowadzi Cię po zewnętrznych częściach zamku.
Zwiedzaj zamek z audioprzewodnikiem i przenieś się w czasy Krzyżaków
Niezależnie od wieku, polecamy Ci fabularyzowaną Audiowycieczkę dla rodzin z dziećmi! To pełnowartościowa trasa, która zaprowadzi Cię w najważniejsze i najciekawsze miejsca na zamku. Ta superprodukcja przeniesie Cię w świat Krzyżaków, który po przegranej wojnie z wojskami polskiego króla bronili się w obleganym zamku. Odgłosy, które usłyszysz, są tak autentyczne, że ze zdziwieniem będziesz rozglądać się dookoła w poszukiwaniu koni i rycerzy. Naszym zdaniem właśnie tak powinno wyglądać zwiedzanie każdego zamku! Turysta czuje się wtedy bohaterem historii!
Ile kosztuje bilet na zamek w Malborku?
Bilet na zamek jest dość drogi, dlatego warto wykorzystać go maksymalnie. Na zwiedzanie i odpoczynek na terenie warowni możesz przeznaczyć nawet cały dzień - aż do zamknięcia, czyli w sezonie do godz. 20.00. W 2022 roku bilet normalny kosztował 70 zł za osobę, a ulgowy - 50 zł. Na stronie Muzeum Zamkowego sprawdź aktualną cenę biletu oraz zniżki dla rodzin, na Kartę Dużej Rodziny oraz Kartę Mieszkańca. W poniedziałek zwiedzisz Trasę zieloną płacąc wyłącznie 15 zł za przewodnika lub audioprzewodnik.
Zostajesz na dłużej? Opłaca się kupić bilet na 3 zamki
Masz w sobie gen oszczędności? Ta propozycja jest idealna dla Ciebie. Skorzystaj z promocji "Bilet na 3 zamki" i z jednym tańszym biletem zwiedzaj zamki w Malborku, Sztumie i Kwidzynie. Wszystkie są oddziałami Muzeum Zamkowego w Malborku. Nie tylko oszczędzasz, ale w dodatku na zwiedzanie masz aż 14 dni!
A gdybym Ci jeszcze powiedziała, że możesz przez te 14 dni zwiedzić zamki w Malborku, Sztumie i Kwidzynie oraz odkryć największe atrakcje Żuław i Powiśla? Co powiesz na to, że zaplanowaliśmy dla Ciebie z Maciejem każdy z tych 14 dni na Żuławach i Powiślu? Dokładnie tak! Sprawdziliśmy dla Ciebie najlepsze atrakcje okolic Malborka i ułożyliśmy z nich plan Twojego urlopu.
Teraz Twoja kolej. Zdecyduj, że spędzisz wspaniały urlop na Żuławach i Powiślu. W naszych darmowych przewodnikach znajdziesz plany aż 14 jednodniowych wycieczek: to spacery po Malborku, Kwidzynie i Sztumie oraz pomysły na rowerowe i samochodowe wycieczki po Żuławach i Powiślu. Do tego mapy, ciekawostki, setki zdjęć i przydatne informacje praktyczne. Te gotowce stworzone są po to, aby wziąć je ze sobą i od razu ruszyć w drogę! Nic nie musisz robić, zastanawiać się, czy planować. Wszystko już tam jest!
Wersje drukowane dostaniesz za darmo w wybranych informacjach turystycznych na Pomorzu, m.in. w Malborku, Kwidzynie, Sztumie, Tczewie czy Gdańsku, a wersje elektroniczne PDF pobierzesz klikając w te linki:
- Plan na 7 dni na Malbork i Powiśle - pobierz Przewodnik Ruszaj w drogę na Powiśle! Zwiedzaj Malbork, Sztum, Kwidzyn
- Plan na 7 dni na Malbork i Żuławy - pobierz Przewodnik Ruszaj w drogę na Malbork i Żuławy
5. Baszta Maślankowa
Oprócz zabudowań Zamku Wysokiego i Zamku Średniego, poza murami fosy rozpościera się wielki teren Przedzamcza. Prace, które tu trwają, są dowodem na to, że odbudowa i zagospodarowanie zamku w Malborku to stały proces, który trwa nieustannie. Polecam Ci przejść się na skraj tego terenu - w róg wciśnięty między rzekę Nogat a tory kolejowe. Podejdź pod Basztę (Wieżę) Maślankową i zgadnij, co robi postać kobiety na szczycie iglicy.
Baszta Maślankowa to zabytkowa wieża zbudowana w 1335 roku i - co ciekawe - większość jej murów jest oryginalna, pochodzi ze średniowiecza. Wysoka na prawie 30 metrów baszta miała trzy piętra, a na każdym z nich trzymano więźniów. Takie właśnie było jej przeznaczenie - była więzieniem i jednocześnie broniła zamku od północno-zachodniej strony. Dziś stanowi charakterystyczny punkt orientacyjny - mijasz ją zawsze jadąc pociągiem relacji Warszawa - Gdańsk.
6. Rejsy po Nogacie
W maju 2022 r. do Malborka powróciły rejsy widokowe po Nogacie. To nowa dodatkowa atrakcja czekająca na turystów, którzy albo zmierzają na zamek, albo chcą odpocząć po jego zwiedzaniu. Łódki o uroczych nazwach "Malbork" i "Żuławy" zabierają chętnych na krótką wycieczkę, w czasie której z nietypowej perspektywy można obserwować zamek, Szkołę Łacińską, kościół św. Jana i Urząd Miasta. Każda łódka pomieści nawet 20 osób, więc jest idealna dla grup zwiedzających Malbork.
Będąc w Malborku koniecznie wybierz się na rejs! Spodoba Ci się lekkie kołysanie, powiew wiatru na twarzy i oryginalne kadry, które rzadko jeszcze można zobaczyć w internecie i przewodnikach. My spróbowaliśmy tej atrakcji i bardzo się nam spodobała. Mamy nadzieję, że jeszcze kiedyś popłyniemy "Malborkiem" lub "Żuławami".
Chcesz wypłynąć w rejs po Nogacie?
Cena biletu w 2022 r.: 20 zł
Czas rejsu: ok. 30 minut
Liczba osób na łodzi: ok. 20 osób na każdej łodzi - dostępne są koce dla zmarźlaków :D
Trasa rejsu: nabrzeże pod zamkiem - Park Północny - panorama zamku - plaża miejska - powrót na nabrzeże
- Aktualne informacje znajdziesz na stronie przewoźnika
7. Szkoła Łacińska i Planetarium Malbork
W dawnej Szkole Łacińskiej, której nowoczesna konstrukcja wznosi się na średniowiecznych fundamentach, mieści się dziś Malborskie Centrum Kultury i Edukacji. Co to właściwie była ta szkoła łacińska i skąd taka dziwna nazwa? Nie ma tu żadnej tajemnicy. Szkoła łacińska to po prostu szkoła, w której uczono podstaw łaciny.
Kto założył Szkołę Łacińską w Malborku?
W Malborku szkołę łacińską założył w XIV wieku prawdopodobnie wielki mistrz Winrych von Kniprode. Z tym że nie była to szkoła dla każdego. Uczyć się w niej mogły tylko dzieci mieszczan, bo obowiązek powszechnego nauczania wprowadzono tu dopiero w 1851 roku. Tymczasem szkoła łacińska już od XVI w. miała charakter gimnazjum o wysokim poziomie. Już po 12 latach nauki (!) można było pójść dalej do Akademii.
Gimnazjum to opuszczali świetnie wykształceni absolwenci, m.in. nadworny lekarz króla Jana III Sobieskiego. Oprócz poziomu, szkoła trzymała też dyscyplinę. Za wykroczenia, np. za polowanie na ptaki, noszenie sztyletu albo samodzielne kąpiele w Nogacie, trzeba było odbyć karę. Jaką? Na przykład nauczyć się psalmu na pamięć, stać przed obrazem osła albo tradycyjnie - dostać chłostę rózgą.
Obecna Szkoła Łacińska po kilkuset latach wciąż pełni funkcje edukacyjne. Dziś wejdziesz tu do mediateki lub na wystawę w galerii i weźmiesz udział w warsztatach dla dzieci i dorosłych. Działa tu też planetarium, do którego wybierzesz się na seans (osobno dedykowany dla dzieci i osobno dla młodzieży i dorosłych). Przed przyjazdem zapoznaj się z programem planetarium, bo regularnie odbywają się tu też wykłady i obserwacje nieba.
8. Osiedle Stare Miasto w Malborku
Do 1945 roku Malbork miał starówkę rozciągającą się tam, gdzie dziś stoją bloki przy trakcie Jana Pawła II. Chociaż gdy zapytasz o to malborskiego przewodnika, ten uśmiechnie się z pobłażaniem. Bo stare to miasto było tylko z nazwy. To była całkiem nowa starówka, bo zbudowana zaledwie kilkadziesiąt lat przed jej zniszczeniem w czasie II wojny światowej. Wszystko przez pożary, które nękały miasto w XIX wieku, aż do wybudowania wieży ciśnień. Największy z nich strawił podcienia i wieżę oraz dach ratusza w 1899 roku, i dopiero po tej dacie między zamkiem a Bramą Mariacką stanęły rzędy nowoczesnych wówczas kamienic z pięknymi podcieniami.
W tych kamienicach mieściły się sklepy i zakłady, a pod podcieniami mieszkańcy spacerowali i handlowali. Po brukowanej ulicy jeździły ówczesne mobile, a w czasach ważnych dla niemieckiej społeczności Malborka, takich jak plebiscyt po I wojnie światowej, targi czy wiece, cały trakt zalewała masa ludzi. Życie toczyło się tu swoim torem jak na wszystkich znanych nam starówkach, aż do 1945 roku.
Wtedy, w końcówce II wojny światowej, przyszła pora i na Malbork. "Wyzwoliciele" w osobach radzieckich żołnierzy toczyli walki z niemieckim wrogiem, dla którego ostatecznym punktem oporu był malborski zamek. W wyniku tych walk starówka została zniszczona doszczętnie, a malborski zamek przedstawiał opłakany widok, który zobaczysz na starym zdjęciu przed wejściem do warowni. Tak oto Malbork stracił serce miasta. Gdy walki ustały, ruiny rozebrano aby pozyskaną cegłę przeznaczyć na odbudowę jeszcze bardziej zrujnowanej Warszawy.
Po rozbiórce pozostawiono tylko 3 zabytkowe budynki: Kościół św. Jana, Stary Ratusz i Wieżę Mariacką, które i tak wymagały remontów. To ostatni świadkowie Starego Miasta. Gdy zamkniesz oczy, wyobrazisz sobie, że zamiast wśród obecnych PRL-owskich bloków, stoisz pomiędzy rzędami mieszczańskich kamienic. Właściwie nawet nie musisz sobie tego wyobrażać. Wystarczy, że spojrzysz na archiwalne zdjęcia w naszym przewodniku "Ruszaj w drogę na Malbork i Żuławy".
9. Ratusz Staromiejski w Malborku
Staromiejski Ratusz wygląda tak jak wówczas, gdy zbudowano go po 1380 roku. Tak, tak, ten budynek pamięta jeszcze Krzyżaków pędzących na koniach na zamek. To nie przypadek, że wyglądem przypomina Pałac Wielkich Mistrzów na Zamku Średnim. Trzymano tu miejskie księgi i działał tu sąd. W 1899 roku, w czasie wielkiego pożaru miasta, spłonął dach ratusza, ale wkrótce został odbudowany. Miał niesamowite szczęście w 1945 r., bo jako jedna z niewielu pamiątek Starego Miasta przetrwał wojenną katastrofę.
Dziś w ratuszu odbywają się zajęcia dla dzieci organizowane przez centrum kultury. Jeśli spojrzysz na ratusz od tyłu, ze zdziwieniem stwierdzisz, że przyklejony do niego budynek to... jego część. A właściwie kamienica, którą do niego włączono w XVIII w., aby powiększyć jedną z sal. Nie da się ukryć, że wiekowemu budynkowi przydałby się remont, dlatego mocno trzymamy kciuki, by i na to starczyło funduszy. Wszak trzeba dbać o świadków historii. Tak, jak zadbano o krzyżacki zamek.
10. Brama Mariacka w Malborku
Brama Mariacka nazywała się kiedyś Sztumską lub Przewozową. Wyjeżdżający nią rycerze, kupcy lub mieszczanie kierowali się na południe - do Sztumu. Za czasów Krzyżaków ta brama prezentowała się bardziej okazale. Jeszcze w XV wieku miała przedbramie, a do XVII wieku w bramie znajdował się obraz Matki Boskiej, do której udawały się pielgrzymki wiernych. Bramę Sztumską zaczęto więc nazywać Mariacką (od imienia Marii - Matki Bożej) i tak już zostało, choć dziś ani po przedbramiu, ani po kaplicy z obrazem Matki Boskiej nie ma już śladu, gdyż w czasach potopu zburzyli to wszystko Szwedzi.
W historycznych wnętrzach bramy pochodzącej ze średniowiecza mieści się dziś Pub Baszta. Gdy ostatni raz widzieliśmy ten ceglany zabytek, zakryty był stelażami. Znak, że będzie remont. Nie możemy się doczekać, żeby zobaczyć ją w nowym wydaniu. Na pewno przyjedziemy tu na zdjęcia.
11. Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Malborku
Jeśli szukasz średniowiecznych zabytków w mieście, idź do kościoła pw. św. Jana Chrzciciela stojącego obok zamku. Ta świątynia pochodzi z XV w., a i wtedy była już drugim kościołem w tym miejscu, po tym, jak pierwszy został zniszczony w czasie wojny polsko-krzyżackiej. Ten kościół miałby więc co opowiadać. Jest wyjątkowy też z tego powodu, że chociaż Malbork był w większości protestancki, to akurat ten kościół (z krótkimi przerwami za czasów wojen szwedzkich) zawsze należał do katolików, nawet wtedy, gdy byli oni w mniejszości.
Chociaż kościół cudem przetrwał II wojnę światową, to jednak i jemu nie oszczędzono zniszczeń. W czasie walk stracił wieżę, okna i dach. Najbardziej szkoda było sufitu, bo rozciągały się na nim sklepienia kryształowe i sieciowe. Dziś nawa główna też robi wrażenie gdy patrzy się na kryształowe sklepienia, jednak to już nie oryginał, a odbudowana wersja. Tak to już jest z wojnami, że nie oszczędzają nawet kościołów.
Ta świątynia miała jeszcze to szczęście, że zachowało się sporo wyposażenia sprzed wojny, na przykład neogotyckie ołtarze, a także inne rzeczy jak gotycka chrzcielnica czy barokowy świecznik z rzeźbą Matki Bożej z Dzieciątkiem, umieszczony na porożu jelenia.
W internecie wciąż powielana jest fałszywa informacja o tym, że zobaczysz tu także gotycką figurę świętej Elżbiety Turyńskiej z czasów bitwy pod Grunwaldem. Figura ta owszem, była w kościele, ale już dawno trafiła do renowacji i dziś znajduje się w zbiorach Muzeum Zamkowego Malborku. Podobnie w Muzeum Zamkowym zobaczysz dziś bardzo cenną rzeźbę Chrystusa w Ogrójcu z ok. 1400 roku. Gdy zwiedzaliśmy zamek, stała pięknie wyeksponowana w kościele Najświętszej Marii Panny tuż pod chórem organowym.
12. Średniowieczne mury obronne i Zewnętrzne Muzeum Fortyfikacji w Malborku
Spiesząc się na zamek lub po zwiedzaniu na obiad, można nawet nie zauważyć, że po drodze mija się zabytkowe mury miejskie Malborka. Właśnie dlatego powstało Zewnętrzne Muzeum Fortyfikacji, którego szlak został tak wytyczony, aby turysta mógł dotrzeć w różne miejsca w mieście, gdzie znajdzie jeszcze pamiątki z przeszłości. Mury miejskie pochodzą ze średniowiecza - system obronny miasta powstawał w XIV wieku.
W wyznaczonych punktach zainstalowano multimedialne ekrany, przy których warto się zatrzymać, żeby Rycerz Marianek mógł opowiedzieć swoją historię o Malborku. A ta postać ma w zanadrzu bardzo ciekawe materiały! Na przykład czarno-białe przedwojenne zdjęcia miasta, rysunki, szkice i projekty. Wystarczy kliknąć i posłuchać albo pooglądać. Muzeum jest czynne cały rok, o każdej porze dnia i nocy. W dodatku łatwo się po nim poruszać, bo uzupełniają je tablice pokazujące przebieg trasy. I bardzo dobra informacja - zwiedza się je za darmo.
13. Brama Garncarska i miniatura Malborka
Przez Bramę Garncarską przejeżdżał każdy, kto kierował się do Elbląga lub dalej - do Prus. Kiedyś miała jeszcze przedbramie, z którym łączył ją most, ale most rozebrano, fosę zniwelowano, a dziś brama tak bardzo wtopiła się w miejską przestrzeń, że można koło niej przejść, nie zwróciwszy na nią nawet uwagi. Ot, wysoka ceglana wieża, w której swój zakład prowadzi jubiler. Tymczasem to naprawdę piękna pamiątka z pierwszej połowy XV wieku, choć - oczywiście - przez te kilkaset lat przebudowywana.
Przy tej wieży warto zatrzymać się też dlatego, że u jej stóp znajdziesz makietę starego Malborka. Przypatrz się jej uważnie i zlokalizuj, gdzie są: kościół św. Jana, Ratusz Staromiejski, Szkoła Łacińska i Brama Mariacka. To kolejne miejsce, gdzie zobaczysz podcieniowe kamienice ciągnące się kiedyś od zamku przez dzisiejszy trakt Jana Pawła II. I co myślisz? Czy architektura miasta bardzo się zmieniła?
14. Miniatura Zamku Malborskiego
W centrum, niedaleko nowego napisu promocyjnego MALBORK, stała miniatura malborskiego zamku. Zanim od oryginału oddzielił ją olbrzymi parking dla samochodów, z tego miejsca można było porównać prawdziwy zamek z jego miniaturową kopią. Obecnie tajemnica kryje się pod białym namiotem, gdzie powstaje nowa, jeszcze wierniejsza wersja krzyżackiej warowni. Pieczołowicie konstruuje ją artysta, który chce zadbać o najmniejszy szczegół tej konstrukcji. I jak się domyślasz, wymaga to wielkiej cierpliwości. Cierpliwie więc czekamy na efekt końcowy, który na pewno będzie zdumiewający. Już nie możemy się doczekać premiery! Na pewno przyjedziemy i porównamy ją z pierwowzorem.
15. Plac Kazimierza Jagiellończyka z pomnikiem króla i fontanną
Każdy kto przyjeżdża do Malborka, wcześniej czy później przechodzi przez plac, który nazwę swą przyjął od wykonanej z brązu postaci króla, triumfalnie zmierzającego na koniu na zamek. To plac Kazimierza Jagiellończyka. Można by pomyśleć, że polski król bohatersko zdobył malborską warownię. Prawda jest jednak bardziej prozaiczna.
- Jak polski król zdobył krzyżacką warownię?
- Krzyżacy, którzy toczyli od lat ciężkie wojny z Polską, przechodzili trudności finansowe. A że w ich szeregach, niczym w Legii Cudzoziemskiej, walczyli najemnicy, wkrótce skarbiec był tak pusty, że nie wystarczało na żołd. Wtedy Krzyżacy zaczęli zastawiać swoje zamki, m.in. swoją główną siedzibę w Malborku. Pewnie nie przypuszczali, że czeskie wojska tak szybko upłynnią tę nieruchomość. Zanim rycerze zdążyli ją odkupić, król Kazimierz Jagiellończyk sypnął kasą i wykupił twierdzę z rąk czeskich najemników. Po czym w czerwcu 1457 r. triumfalnie wjechał przez zamkową bramę. A potem Malbork na 300 lat przeszedł w ręce Polski. Na pamiątkę tych wydarzeń w centrum stanął Pomnik Króla Kazimierza Jagiellończyka.
Oprócz króla na koniu plac zdobi także fontanna. Wydaje się niepozorna - ot, konstrukcja strzelająca wodą prosto z chodnika. Ale przyjdź tu na pokazy typu światło i dźwięk, a zapewniam Cię, że zmienisz zdanie.
16. Informacja turystyczna w Malborku
Wizyta w informacji turystycznej to zawsze obowiązkowy punkt wycieczki! To tutaj dowiesz się więcej o aktualnych wydarzeniach, dostaniesz ciekawe ulotki oraz mapę. To właśnie tutaj zapytaj o drukowaną wersję naszych darmowych przewodników: "Ruszaj w drogę na Malbork i Żuławy", "Ruszaj w drogę na Powiśle! Zwiedzaj: Malbork, Sztum, Kwidzyn" z planamy wycieczek na 7 dni na Żuławach i 7 dni na Powiślu. A gdy już je dostaniesz, pozdrów pracowników od Ruszaj w Drogę! i ruszaj dalej zwiedzać miasto i region.
17. Muzeum Miasta Malborka
W tym samym budynku gdzie jest informacja turystyczna, mieści się też Muzeum Miasta Malborka. To muzeum powstało całkiem niedawno i wciąż powiększa swoje zbiory. Gromadzi m.in. stare, unikatowe zdjęcia i pamiątki po przedwojennych mieszkańcach. Zajrzyj na jego stronę internetową, żeby się dowiedzieć, jakie wystawy czasowe można akurat zwiedzać. Muzeum pomogło nam przy pisaniu przewodnika i udostępniło stare zdjęcia, które wzbogaciły nasze przewodniki i film o Malborku. Dzięki nim zobaczysz, jak zmieniła się ulica, przy której było kiedyś Stare Miasto.
18. Dworzec Kolejowy w Malborku
Malborski dworzec kolejowy pochodzi z końca XIX w. i możemy go dziś podziwiać w takiej formie, ponieważ w 1945 r. wojska radzieckie zajęły go bez większych oporów i nie zniszczyły. Od samego początku ten budynek budził zachwyt. Ówcześni turyści, którzy przekraczali jego próg, mogli poczuć przedsmak tego, co czeka ich na zamku. Dębowe stoły i rzeźbione krzesła, witraże w oknach i boazerie robiły wrażenie od momentu wejścia do poczekalni.
Obecnie oddany po generalnym remoncie turystom i mieszkańcom dworzec jest wspaniałą wizytówką miasta. Po wejściu do hali kas biletowych z herbów można odczytać, do jakich miast można było dojechać pociągiem. Kasetonowy, drewniany sufit robi wrażenie i aż chce się posiedzieć dłużej w poczekalni. Rzadko się zdarza, żeby potraktować dworzec kolejowy jako turystyczną atrakcję, ale w Malborku jest to jak najbardziej uzasadnione. Dlatego ten dworzec znalazł się na trasach naszych wycieczek, które poprowadziliśmy po Malborku w obu przewodnikach.
19. Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy (dawniej kościół św. Jerzego)
To dawny kościół ewangelicki. Warto wejść do środka! Zobaczysz ciekawy drewniany sufit ze sklepieniami, nietypowe ułożenie ławek i białe balkony, tak charakterystyczne dla protestanckich świątyń. Na zewnętrznej ścianie po prawej stronie przy wejściu zwróć uwagę na płaskorzeźbę św. Jerzego walczącego ze smokiem i sentencję napisaną po niemiecku.
20-27. Co jeszcze warto zobaczyć w Malborku?
Malbork to miasto pełne atrakcji. Wielu turystów zadaje sobie pytanie, co jeszcze warto tu zobaczyć oprócz krzyżackiego zamku. W naszych darmowych przewodnikach wyznaczyliśmy aż 3 spacerowe wycieczki po dawnej krzyżackiej stolicy. Podążając naszymi śladami odkryjesz tajemnice dawnego Malborka i przekonasz się, że warto zostać tu na dłużej. Oto lista dodatkowych atrakcji, które warto zwiedzić w Malborku:
20. Szpital Jerozolimski i lapidarium
Szpital Jerozolimski pełnił w średniowieczu funkcję domu starców, czy też domu opieki społecznej. Tam wiekowi malborczanie dożywali swoich dni. Dziś to kulturalne miejsce, w którym odbywają się wernisaże i wystawy. Jakie? Dowiesz się tego wchodząc na stronę centrum kultury. Przy szpitalu był kiedyś cmentarz - w miejscu, gdzie dziś powstaje park. Pamiątką po tym cmentarzu jest lapidarium zorganizowane tuż obok budynku.
21. Pomnik Stalagu XXB
Wciąż niewiele osób wie, że w dzielnicy Malborka Wielbarku i okolicach mieścił się niemiecki obóz jeniecki Stalag XXB oraz jego filie (komanda). W trakcie jego istnienia przebywali w nim jeńcy polscy, brytyjscy, belgijscy i francuscy. O jego istnieniu przypomina pomnik postawiony na obecnym cmentarzu komunalnym.
22. Cmentarz Wojenny Wspólnoty Brytyjskiej
Ciekawym miejscem, które również przypomina mało znaną historię regionu, jest cmentarz z czasów II wojny światowej. Spoczywają tu obywatele Wielkiej Brytanii, Kanady czy Australii, którzy polegli w regionie w czasie tamtej wojny.
23. Ceramika Malborska
Zapisz się na rodzinne warsztaty i pod okiem Beaty Grudzieckiej wspólnie wyczarujcie własne flizy - czyli białe kafle z niebieskimi wzorami. Przy okazji dowiecie się, skąd wzięła się tradycja ich wypalania, i dlaczego były tak modne na Pomorzu.
24. Kąpielisko miejskie
Wybierz się na całkiem nowe kąpielisko miejskie. Tu odpoczniesz na nowiutkich pomostach, popływasz w Nogacie i wypożyczysz kajak. Coś mi mówi, że latem będzie to ulubione popołudniowe miejsce turystów i mieszkańców.
25. Dinopark i Smokolandia - atrakcje dla dzieci w Malborku
Malbork konsekwentnie i sukcesywnie rozwija swoją ofertę dla rodzin z dziećmi. W Dinoparku, czyli Parku Ruchomych Dinozaurów, dinozaury wyglądają jak żywe - ruszają się i wydają dźwięki. Tu poczujesz się prawie jak w Jurassic Parku! Tuż obok poszalejesz z dziećmi w Parku Linowym Jumpy Park. A jak pojedziesz na obrzeża miasta, to tam czeka jeszcze na Was Smokolandia! Bo jak już widziało się dinozaury, to wypada jeszcze spędzić trochę czasu w krainie smoków, prawda?
26. Rolkowisko lub lodowisko
Lubisz jeździć na rolkach i łyżwach? Ja uwielbiam, dlatego odkąd usłyszałam, że w Malborku jest kryte rolkowisko, które zimą zamienia się w lodowisko, wpisałam sobie ten punkt na listę atrakcji do zobaczenia! Gdy tylko je przetestuję, opowiem Ci jak było. Jeśli chcesz to zrobić przede mną, wejdź na stronę Malborskiego Centrum Kultury i Edukacji i dowiedz się, kiedy możesz tu przyjechać na rolki.
27. Budynki jednostki wojskowej i gmachy z czerwonej cegły
O kompleksie wojskowym mieszkańcy mówią, że to miasto w mieście. Zrozumieliśmy to, gdy tylko zapuściliśmy się w te rejony. Zabytkowe i odnowione gmachy z cegły są imponujące, wielkie, onieśmielające. Przechodząc koło nich zwróć uwagę na herby na ścianach zamieszczone wysoko nad Twoją głową.
Takich budynków z czerwonej cegły jest tu więcej. Przedwojenne budynki urzędu miasta, starostwa powiatowego czy poczty imponują rozmachem i stylem. W Polsce rzadko się zdarza, żeby za atrakcję turystyczną uznać dworzec. Jednak ten w Malborku po renowacji jest tak ekskluzywny, że warto przyjść tu specjalnie po to, aby go zobaczyć. Wygląd tych budynków to nie przypadek - nawiązują one do malborskiego zamku i do średniowiecznej przeszłości Malborka.
28-29. Atrakcje w okolicy Malborka
Malbork to punkt wyjścia do zwiedzania regionu. Miasto leży na styku Żuław, Powiśla i Kociewia. Do każdej krainy masz stąd blisko. Najciekawsze atrakcje w okolicach Malborka zwiedzisz z naszymi darmowymi przewodnikami. Polecam Ci zwłaszcza te dwie atrakcje, które leżą najbliżej miasta:
28. Cmentarz mennonicki w Stogach Malborskich
W XVI w. na Żuławy i Powiśle przybyli menonici. Do dziś pozostały po nich tylko gdzieniegdzie zachowane cmentarze. A ten we wsi Stogi Malborskie jest największy i najlepiej zachowany. Kiedy wejdziesz na jego teren, odszukaj menonickie stele i przyjrzyj się im dokładnie. Są pełne symboliki. Znajdź na nich motyla, który oznacza ulotność ludzkiej duszy, oraz pęk makówek - symbol snu wiecznego. Takich znaków odkryjesz na tych niezwykłych nagrobkach o wiele więcej.
- Kim byli menonici?
- Była to grupa wyznania protestanckiego, która była prześladowana w swojej ojczyźnie za wiarę, bo - jak wszyscy protestanci - odcięła się od kościoła katolickiego. Schronienie znaleźli właśnie tutaj, bo po wielkich powodziach byli nieocenioną pomocą przy zagospodarowywaniu podmokłych terenów. Dlatego nikt im nie robił większych kłopotów, mogli tu mieszkać, pracować i wyznawać swoją wiarę. Większość menonitów opuściła region po tym, jak panujący tu król pruski usiłował wcielić ich do armii. Menonici byli pacyfistami i walka w wojsku była sprzeczna z ich religijnymi zasadami. Dlatego uciekli do Rosji, gdzie caryca Katarzyna obiecała, że nie będą musieli walczyć i będą mogli w spokoju uprawiać ziemię. Ci, którzy zostali, zintegrowali się z państwem niemieckim, dlatego po 1945 r. traktowano ich po prostu jak wrogów, bo wyznanie nie stanowiło wówczas wyróżnika wśród obywateli niemieckich.
29. Twierdza Malbork
Wokół Malborka roztacza się pierścień fortyfikacji, które zaczęły powstawać w XIX w. i były rozbudowywane w XX w. Tak Niemcy obwarowywali miasto w obawie przed Rosjanami. Do dziś większość tych schronów - ok. 40 - zachowała się w niezłym stanie, choć są bardzo zaniedbane i nie stanowią jeszcze turystycznej atrakcji. Bardzo kibicujemy pomysłowi, aby stworzyć z nich turystyczny szlak, dzięki któremu goście znajdą kolejny powód, aby jeszcze jeden dzień zostać w mieście.
Realizując ten cel, jedną z wycieczek rowerowych w przewodniku "Ruszaj w drogę na Powiśle! Zwiedzaj: Malbork, Sztum, Kwidzyn" poprowadziliśmy właśnie śladami fortyfikacji Twierdzy Malbork.
Malbork - atrakcje turystyczne
Podoba Ci się takie zwiedzanie? Jeszcze więcej pomysłów znajdziesz w darmowych przewodnikach po okolicach Malborka:
- Pobierz darmowy PDF: Ruszaj w drogę na Powiśle: zwiedzaj Malbork, Sztum, Kwidzyn
- Pobierz darmowy PDF: Ruszaj w drogę na Malbork i Żuławy
Jeśli spodobał Ci się nasz plan wycieczki, udostępnij go u siebie na Facebooku lub podziel się linkiem ze znajomymi, którzy szukają ciekawych pomysłów na zwiedzanie województwa pomorskiego. Mam nadzieję, że wierzysz mi teraz, że w Malborku można spędzić więcej czasu i zobaczyć coś więcej niż tylko krzyżacki zamek. Atrakcje w Malborku spodobają się i dorosłym i dzieciom. My poznajemy je już od dwóch lat i stale wracamy po więcej!
Gorąco zachęcamy - zwiedzaj region z naszymi darmowymi przewodnikami!
Współpraca
Ten artykuł powstał we współpracy i został sfinansowany przez Miasto Malbork oraz Pomorską Regionalną Organizację Turystyczną, w ramach kampanii "Ruszaj w drogę na Malbork i Powiśle". Kampania promuje nasz nowy, darmowy przewodnik "Ruszaj w drogę na Powiśle! Zwiedzaj: Malbork, Sztum, Kwidzyn", który pobierzesz za darmo w wersji elektronicznej lub otrzymasz w wybranych informacjach turystycznych na Pomorzu.
Więcej o turystycznej ofercie Malborka oraz całego województwa pomorskiego dowiesz się na stronie:
PS. W przygotowaniu tego artykułu bardzo pomógł mi "Bedeker malborski 1845-1945", którego autorem jest Ryszard Rząd. Jeśli Ciebie również zainspirowała historia Malborka, koniecznie sięgnij po tę publikację, której wydawcą jest Muzeum Miasta Malborka.
29 najlepszych atrakcji w Malborku
Wybraliśmy dla Ciebie 29 najlepszych i najciekawszych atrakcji turystycznych w Malborku i okolicach. Jak myślisz, co jeszcze warto dodać do tej listy?
- 1. Figurki Rycerza Marianka i malborskie monety
- 2. Bulwary nad Nogatem
- 3. Dawna wieża ciśnień z 1905 roku
- 4. Średniowieczny zamek krzyżacki w Malborku
- 5. Baszta Maślankowa
- 6. Rejsy po Nogacie
- 7. Szkoła Łacińska i Planetarium Malbork
- 8. Osiedle Stare Miasto w Malborku
- 9. Ratusz Staromiejski w Malborku
- 10. Brama Mariacka w Malborku
- 11. Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Malborku
- 12. Średniowieczne mury obronne i Zewnętrzne Muzeum Fortyfikacji w Malborku
- 13. Brama Garncarska i miniatura Malborka
- 14. Miniatura Zamku Malborskiego
- 15. Plac Kazimierza Jagiellończyka z pomnikiem króla i fontanną
- 16. Informacja turystyczna w Malborku
- 17. Muzeum Miasta Malborka
- 18. Dworzec Kolejowy w Malborku
- 19. Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomoc (dawniej kościół św. Jerzego)
- 20-27. Co jeszcze warto zobaczyć w Malborku?
- 28-29. Atrakcje w okolicy Malborka
Dzięki za wspaniały artykuł!
OdpowiedzUsuńWłaśnie wybieram się do Malborka i te informacje są dla mnie bardzo przydatne
OdpowiedzUsuńByliśmy w zeszłym roku w Malborku pierwszy raz. Gdzieś na ławce leżał samotnie Wasz mini przewodnik. Wtedy zobaczyliśmy tylko zamek. Teraz wracamy do Malborka na cały weekend. Zastanawialiście mnie do dłuższej wycieczki niż odhaczenie zamku na liście. Dziękuję serdecznie :)
OdpowiedzUsuń