Chełmno: 12 atrakcji i miejsc, które warto zobaczyć w 1 dzień w Mieście Zakochanych

Przyjedź do Chełmna, wejdź na wieżę widokową i z góry spójrz na średniowieczne miasto, w którym do dziś zachowała się szachownica ulic, kościoły z czerwonej cegły i ponad dwa kilometry oryginalnych murów miejskich. Chełmno nazywam miastem „wędrującym”, bo dziewięć wzgórz, na których jest położone, to już trzecia jego lokalizacja. Te dziewięć wzgórz to duma miasta – mieszkańcy chwalą się, że to więcej niż w Rzymie, który położony jest tylko na siedmiu.

Chełmno to też miasto zakochanych. Czuwa nad nim święty Walenty, którego relikwia spoczywa w tutejszej farze. Duch świętego przyciąga do Chełmna zakochanych, którzy spędzają romantyczne chwile na ławeczce lub przy kwiecistych sercach. A gdy trzymając się za ręce spacerują po mieście, podziwiają powstające tu co roku murale. Do takiego Chełmna zapraszam Cię dzisiaj na spacer.

Wybierz się na spacer i zwiedzaj ciekawe miejsca w Chełmnie

W tym przewodniku zapraszam Cię na spacer po Chełmnie. Wjeżdżając do Chełmna od strony Wisły, już daleko w słońcu czerwieni się cegłą średniowieczne Stare Miasto. Zaprowadzę Cię na wieżę widokową, opowiem o sławnych osobistościach, zaproszę do parku, pokażę gdzie znajdziesz relikwię świętego Walentego i przeczytam Ci miłosny list na ławeczce zakochanych.

Atrakcje Chełmna: spacer na 1 dzień w Mieście Zakochanych

W trakcie tego spaceru zobaczysz średniowieczne, najdłuższe w Europie oryginalnie zachowane mury, makiety średniowiecznych zamków i chełmińskie murale. Wejdziemy też do klasztornego skarbca.

1. Informacja turystyczna i Muzeum Ziemi Chełmińskiej w ratuszu na rynku - tu zdobędziesz przewodniki o Chełmnie i poznasz jego historię
2. Kościół farny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny - zobaczysz obraz Matki Bożej Bolesnej Chełmińskiej, ołtarz z relikwią św. Walentego, romańską chrzcielnicę oraz... głowę jelenia
3. Wieża widokowa na farze - stąd zobaczysz szachownicę ulic, dachy domów i kościołów oraz świetną panoramę na okolicę
4. Mury miejskie i Baszta Prochowa - dojdziesz do świetnie zachowanych murów miejskich i - jeśli tylko będzie otwarta - zajrzysz do baszty
5. Kościół pw. św. św. Jakuba Starszego i Mikołaja - w tym pofranciszkańskim kościele zobaczysz zabytkowe freski i bardzo ładne witraże
6. Zespół klasztorny z kościołem pw. św. św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty - wejdziesz na teren klasztoru, do skarbca, kościoła, krypty ksieni Magdaleny Mortęskiej oraz zobaczysz okoliczną panoramę na dolinę Wisły
7. Kościół pw. św. św. Piotra i Pawła - wejdziesz do kościoła przekształconego w salę koncertową i galerię
8. Średniowieczna Osada Rycerska z Izbą Tortur - opowiem Ci o działających w Chełmnie dwóch bractwach rycerskich, a na filmie zobaczysz jakie kary czekały na skazańców
9. Ławeczka Zakochanych w Parku Nowe Planty - zobaczysz kolejną panoramę na dolinę Wisły, kwiatowe dywany, fontannę z piłeczką, ławeczkę zakochanych oraz Bramę Grudziądzką
10. Park Pamięci i Tolerancji im. Ludwika Rydygiera - zrobisz sobie zdjęcie przy dwóch kwiecistych sercach i zobaczysz miniatury krzyżackich zamków
11.Baszta Panieńska - zobaczysz, jak urządzili się w niej członkowie jednego z chełmińskich bractw rycerskich
12. Spacer wzdłuż murów miejskich - tak zobaczysz pozostałe zabytki Chełmna i wrócisz na rynek, skąd zaczął się nasz spacer.

Plan, który dostajesz, pozwoli Ci przez cały dzień zwiedzać Chełmno. Jeśli starczy Ci czasu i zapuścisz się w ulice poza wytyczonym szlakiem, zobaczysz chełmińskie murale, które pokażę Ci na koniec tego przewodnika. Przekonam Cię też, że dobrym pomysłem jest zaplanowanie wycieczki do Chełmna w czasie, gdy trwają tu jarmarki, festiwale i koncerty. Wtedy miasto staje się wyjątkowo gwarne, barwne i wesołe. Sam zobaczysz na zdjęciach.

Daj się zaprosić do Chełmna na weekend

Do Chełmna chcieliśmy przyjechać już dawno, bo z różnych stron docierały do nas informacje o wspaniałym średniowiecznym mieście, w którym panuje klimat miłości. Okazja nadarzyła się, gdy Urząd Miasta Chełmna wraz z Lokalną Grupą Działania Chełmno, za pośrednictwem naszego bloga, postanowili zaprosić do siebie naszych czytelników i turystów.

Z dziesiątek miejsc, atrakcji i tematów, których dotknęliśmy w trakcie zwiedzania, wybrałam dla Ciebie te, które moim zdaniem najlepiej oddają charakter Chełmna i przemawiają do wyobraźni turysty.

Dlaczego Chełmno nazywa się "Miastem Wędrującym"?: Chełmno nazywam miastem "wędrującym", ponieważ wzgórza, na których obecnie się usadowiło, to już jego trzecia lokalizacja. Wcześniej Chełmno leżało na terenie dzisiejszej wsi Starogród, gdzie Krzyżacy zbudowali zamek i planowali, że będzie tam siedziba ich państwa, zanim ostateczny wybór padł na Malbork. Natomiast jeszcze wcześniej, gdzieś tak do połowy XIII wieku, Chełmno leżało u podnóży Góry św. Wawrzyńca w obecnej wsi Kałdus. Wykopaliska archeologiczne w tym miejscu przyniosły fenomenalne odkrycia. Znaleziono tu m.in. nieukończoną wczesnoromańską bazylikę, o założeniach bardzo podobnych do tej z Gniezna czy Poznania. Jest bardzo prawdopodobne, że ufundował ją Bolesław Chrobry lub Mieszko II, co stawia Chełmno w szeregu miast, od których zaczęła się Polska.

1. Zacznij od informacji turystycznej i Muzeum Ziemi Chełmińskiej

Chełmińska Informacja Turystyczna mieści się na rynku, w zabytkowym ratuszu, zwanym z racji urody „perłą architektury renesansowej na Pomorzu”. Poproś tu o darmową ulotkę lub kup miejski przewodnik. Zapytaj o bezpłatne zwiedzanie miasta z przewodnikiem w ramach akcji "Spacerki po Chełmnie" (obowiązują tylko bilety wstępów do poszczególnych obiektów). Uczestnicy wycieczek zbierają się przed ratuszem w każdą niedzielę zawsze o godz. 10.30. Terminy pieszych i rowerowych "Spacerków" w 2019 roku znajdziesz na stronie miasta.

W informacji turystycznej zwróć też uwagę na małą, czerwoną, niepozorną książeczkę: „Sekretarz Miłosny czyli podręcznik dla zakochanych”. Jest to reprint wydania z 1915 roku, z którego całe pokolenia Chełmnian przepisywały miłosne wiersze i wyznania do swoich ukochanych. Fragment takiego listu przeczytamy Ci z Maćkiem na filmie o ławeczce zakochanych – znajdziesz go w pkt. 9 tego przewodnika.

Ratusz to dobry adres także z tego powodu, że mieści się tu Muzeum Ziemi Chełmińskiej. Eksponaty jakie tu zobaczysz są świadkami niesamowitej historii Chełmna. Muzeum zwiedzaliśmy z panią Anną, która przekonała nas, że Chełmno było jednym z najważniejszych miast dla historii Polski. Wszystko to za sprawą "Prawa Chełmińskiego", na którym na wzór Chełmna lokowano jeszcze 225 polskich miast, w tym Warszawę, Gdańsk i Malbork, oraz 1364 wsie i osady.

Gdy weszliśmy do Sali Sądowej ratusza, nasza przewodniczka wskazała na obraz przedstawiający trzy postacie, w tym m.in. Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego Hermana von Salza, który w 1233 r. wystawił dla Chełmna i Torunia przywilej lokacyjny znany właśnie jako "Prawo Chełmińskie".

Na czym polegał "przywilej chełmiński"?: Przywilej lokacyjny dawał prawo do założenia nowego miasta, mówił jak ono ma wyglądać oraz określał prawa i obowiązki przyszłych osadników. Przywilej chełmiński na ówczesne czasy był rewolucyjny. Zwalniał on mieszczan ze wszystkich "niesłusznych" podatków i zezwalał mieszczanom na swobodne posiadanie dóbr. Dawał prawo przewozu towarów przez Wisłę i wprowadzał jednolitą monetę dla całej ziemi chełmińskiej tzw. denar chełmiński. Co prawda nakładał powszechny podatek na rzecz Zakonu, ale jednocześnie Krzyżacy zobowiązali się nie kupować domów w obrębie murów miejskich. Przywilej zapewniał kobietom równe prawo dziedziczenia majątków po krewnych. Oznaczało to, że w Chełmnie już od 1233 roku kobiety mogły samodzielnie się utrzymać i być niezależne, bo posiadały własny majątek.

Ciekawostką było także wprowadzenie jednej miary, tzw. Pręta Chełmińskiego o długości 4,35 metra, według której wytyczano szerokość ulic przy zakładaniu Chełmna. Jak wyglądał Pręt Chełmiński? Przekonasz się o tym obchodząc ratusz, bo na jego zachodniej ścianie zamontowano metalowy wzorzec. Pręt Chełmiński dzielił się na mniejsze jednostki: stopy, łokcie i kroki.

Na filmie posłuchaj, jak pani Anna ciekawie opowiada o Chełmnie i poznaj akustyczną ciekawostkę - gdy stoi się w centralnym miejscu muzealnej Sali Sądowej - tuż przed stołem orzekającym - głos jest tak wzmocniony, że brzmi, jakby się mówiło przez mikrofon (na telefonie oglądaj w pionie na pełnym ekranie):

W muzeum dowiedzieliśmy się też, że w chełmińskiej szkole, która o mały włos nie została uniwersytetem, prawdopodobnie uczył się Mikołaj Kopernik, zanim wyjechał na studia do Krakowa. W chełmińskim klasztorze mieszkały ciotka i siostra naszego astronoma, a końcówkę życia spędziła w nim także jego mama.

W jednej z sal zobaczyliśmy też pamiątki po znanym chełmińskim lekarzu - Ludwiku Rydygierze, ale opowiem Ci o nim więcej, gdy pójdziemy do parku jego imienia.

2. W farze zobacz ołtarz z relikwią św. Walentego i... głowę jelenia

Tymczasem chodźmy do chełmińskiej fary - najważniejszego kościoła w mieście. Można powiedzieć, że Chełmno to miasto kościołów, bo ponad dachami kamienic dostrzeżesz aż sześć wież i dachów świątyń. Jednak tylko w jednym z nich - właśnie w farze - regularnie odbywają się msze święte. W pozostałych kościołach nabożeństwa są sporadyczne lub nie ma ich wcale. Niektóre z nich działają dziś jako galerie i sale koncertowe.

Dlaczego w farze w Chełmnie wisi głowa jelenia?: Gdy wejdziesz do fary, Twój wzrok przykuje głowa jelenia. To świecznik, który jest jednocześnie higrometrem. Gdy pogoda jest ciepła i słoneczna, głowa jelenia patrzy na ołtarz, gdy zbiera się na wiatr i deszcz - jeleń zwraca się ku wejściu do kościoła. Podobno miejscowi, gdy chcą wiedzieć, jaka będzie pogoda, idą spojrzeć na jelenia. Legenda głosi, że w sznurze, na którym wisi głowa, wplecione są sznury konopne i włosy niewiast, które sprawiają, że na zmianę wilgotności powietrza głowa jelenia się obraca.

Fara to ważny kościół dla wszystkich zakochanych, bo to właśnie tutaj spoczywa relikwia świętego Walentego. Zobaczysz ją w bocznym ołtarzu - pierwszym po prawej stronie patrząc od ołtarza głównego. Co ciekawe, święty Walenty pierwotnie był patronem epileptyków i ludzi chorych na cholerę. Dopiero potem zaczęto postrzegać go jako patrona zakochanych. Poprzez jego kult, miasto opanowała atmosfera miłości, którą najlepiej czuć w okresie walentynek. W lutym sklepowe wystawy wzbogacają walentynkowe dekoracje, wypiekane są walentynkowe serca, a całe Chełmno staje się Polską Stolicą Zakochanych.

3. Podziwiaj Chełmno z wieży kościoła farnego

Kiedy obejrzysz już imponujący ołtarz główny, kaplicę z cudownym obrazem Matki Bożej Bolesnej Chełmińskiej i boczną kaplicę z romańską chrzcielnicą, to wejdź na platformę widokową, która od kilku lat udostępniona jest dla turystów. Ze szczytu wieży roztacza się kapitalna panorama na Chełmno i dolinę Wisły. Świetnie tu widać i czuć, że Chełmno leży na wzgórzach - to jedno z najbardziej wietrznych miast, jakie zwiedzałam. Widać też szachownicę ulic i wieże wszystkich kościołów, a także najpiękniejszy widok na Świecie, leżące pod drugiej stronie Wisły.

Zobacz na filmie jak wspinamy się na wieżę kościoła farnego:

4. Podejdź pod miejskie mury i zajrzyj do Baszty Prochowej

Wychodząc z fary skręć w lewo, a potem w prawo i ulicą 22-Stycznia przejdź do murów miejskich i Baszty Prochowej. Chełmno jako jedyne europejskie miasto posiada zachowane, oryginalne, średniowieczne miejskie mury o długości ponad 2270 metrów. Są bardzo ładnie wyeksponowane, a spacer wzdłuż nich sprawi, że poczujesz się, jakbyś przeniósł się w czasie.

W murach miejskich zachowało się całkowicie aż 17 baszt. Są wśród nich takie, do których masz szansę wejść. Jedna z nich to Baszta Prochowa. Jeśli będzie czynna, zajrzyj do niej na niewielką wystawę. Z małych okienek bocznych zobaczysz, że cały system murów został tak zbudowany, żeby zapewnić widoczność pomiędzy kolejnymi basztami, dzięki czemu każdy odcinek muru był kontrolowany.

A potem wzdłuż murów idź kawałek ulicą Klasztorną. Zanim jednak wejdziesz do klasztoru, przejdź kawałek dalej do kościoła pofranciszkańskiego pw. św. św. Jakuba Starszego i Mikołaja.

5. Zobacz zabytkowe freski odkryte w pofranciszkańskim kościele

Kościół pofranciszkański to jeden z tych, w których msze odprawiane są tylko kilka razy w roku. Zwróć tu uwagę na odkryte przy renowacji średniowieczne malowidła oraz na wspaniałe witraże. Na zewnątrz kościół wsparty jest olbrzymimi ceglanymi podporami - kiedyś otaczały go kaplice. Po ich likwidacji ściany kościoła zaczęły się przechylać i te podpory były dla niego jedynym ratunkiem.

6. Zapukaj do bram klasztoru i zobacz skarbiec, kościół i kryptę ksieni Mortęskiej

Ulicą Klasztorną dojdziesz do kompleksu klasztornego. Dawniej urzędowały tu cysterki, które potem połączyły się z benedyktynkami i przejęły ich regułę zakonną. Dziś mieszkają tu Siostry Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo, które pomagają biednym, a także opiekują się chorymi i niepełnosprawnymi.

Obecnie do klasztoru można wejść w trakcie godzin przeznaczonych na zwiedzanie (od poniedziałku do soboty od 10 do 12 i od 13 do 17, a w niedzielę i święta kościelne od 13 do 17). Żeby to zrobić, trzeba zadzwonić na furtę i powiedzieć, że chciałoby się zobaczyć wystawy, piwnicę, kryptę i skarbiec. Siostra zakonna pokieruje Cię w odpowiednie miejsce, bo w korytarzach klasztoru łatwo się zgubić. Nie polecam Ci snuć się samemu po zakonie, ponieważ jego część objęta jest ścisłą klauzurą, czyli wydzieloną częścią, do której osobom świeckim wchodzić nie wolno. Uszanuj to miejsce.

Gdy z naszą przewodniczką, panią Jadwigą, weszliśmy do skarbca, oczy nam się zaświeciły na widok skarbów, które jeszcze do niedawna były ukryte przed turystami. Oprócz skarbca są tu też inne wystawy oraz ceglana piwnica.

W kompleksie klasztoru jest też bardzo ciekawy kościół pw. św. św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty. Gdy jednak do niego zajrzysz, bądź ostrożny i taktowny - to miejsce, w którym siostry modlą się w skupieniu i nie należy im przeszkadzać. Zachowuj się bardzo cicho, a jeśli chcesz zrobić zdjęcie, to bez flesza i najlepiej bez żadnego odgłosu.

Zobacz na filmie do jakich zakamarków dotarliśmy zwiedzając klasztor:

Siostra Magdalena Mortęska: Bardzo ważną postacią dla zakonu była ksieni (czyli przełożona) Magdalena Mortęska, która do klasztoru wstąpiła wbrew woli ojca. To ona odbudowała podupadający klasztor i zreformowała jego regułę, m.in. zniosła kary cielesne, które zastąpiła duchową medytacją. Była niesamowitą, odważną i mądrą kobietą. Choć była siostrą zakonną żyjącą na przełomie XVI i XVII wieku, od samego początku mocno stała na straży godności kobiet i uważała, że kobieta w towarzystwie mężczyzn nie może milczeć, jeśli chce być im równa. Ale żeby coś powiedzieć, musi być mądra, oczytana i mieć pojęcie o świecie. Dlatego jedną z jej misji było kształcenie świeckich dziewcząt. Dziewczyny musiały się dużo uczyć, zwłaszcza prawidłowego pisania i rachunkowości, i być pracowite. Do klasztoru zaś nie mogły wstępować analfabetki ani dziewczęta mało inteligentne.

Gdy usłyszałam jej historię, nabrałam wielkiego szacunku dla siostry i z ciekawością zeszłam do krypty, gdzie jest pochowana. Wejście do krypty znajdziesz od zewnętrznej strony murów. To świetne miejsce, bo roztacza się stąd wspaniały widok na okolicę.

7. Wejdź do kościoła podominikańskiego, który dziś pełni rolę galerii

Z klasztoru idź ulicą Dominikańską i na chwilę, na wysokości ul. Rybackiej skręć w lewo. Po zewnętrznej stronie murów zobaczysz ciekawostkę - wmontowane w nie kule armatnie. Nawiązują one do legendy o tym, jak Matka Boża ochroniła miasto przed kulami wojsk szwedzkich, które atakowały Chełmno w XVII wieku.

Ulicą Dominikańską dojdziesz do kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła, który działa dziś jako sala koncertowa i galeria. Bardzo ładna galeria. Gdy wchodzi się do środka na początku widać jasność. To wrażenie dają białe i czyste ściany. Umieszczono tu kilka zabytkowych rzeźb i obrazów, ale są też wystawy czasowe, jak na przykład wystawa prac artystów, którzy na swoich obrazach pokazali współczesne Chełmno i okolice.

8. Poznaj działające w Chełmnie bractwa rycerskie i zobacz izbę tortur

Przechodząc wzdłuż murów kościoła ulicą Kościelną, dojdziesz do Średniowiecznej Osady Rycerskiej. To miejsce ożywa głównie w czasie majowego Turnieju Rycerskiego o Złotą Jaszczurkę, który w tym roku miał już swoją XXI edycję. Poza turniejem, osada jest miejscem spotkań jednego z dwóch działających w Chełmnie bractw rycerskich - Zastępu Rycerskiego z Chełmna. Drugie bractwo - Chorągiew Ziemi Chełmińskiej swoje miejsce znalazło w Baszcie Panieńskiej, do której zajrzymy później.

Zobacz na filmie, jak Piotr z Zastępu Rycerskiego oraz Karol z Chorągwi Ziemi Chełmińskiej opowiadają o wydarzeniach i swoich bractwach:

Na co dzień w osadzie zajrzysz do otwartej, darmowej izby tortur. Mnie widok średniowiecznych narzędzi tortur trochę przeraził, więc po krótkiej rozmowie z komesem grodu czym prędzej czmychnęłam za mury, gdzie chełmnianie spędzają czas w parku o wdzięcznej nazwie Nowe Planty.

9. W parku Nowe Plany usiądź na "Ławeczce dla zakochanych" przy Bramie Grudziądzkiej

W parku napijesz się kawy i zobaczysz panoramę okolicy z widokiem na Świecie leżące po drugiej stronie Wisły. Spacer po Nowych Plantach to sama przyjemność. Zobaczysz tu wspaniałe dywany z kwiatów, które co roku zaskakują mieszkańców i turystów nowymi motywami.

Kawałek dalej znajdziesz nietypową fontannę - jej ozdobą jest mała, biała piłeczka, która podskakuje wesoło wypychana strugami wody. A tuż obok stoi "Ławeczka dla zakochanych", na której pary robią sobie zdjęcia, wieszają symboliczne kłódki i wyznają sobie miłość czytając miłosne wiersze.

Jeśli miłosne wyznanie sprawia Ci kłopot, możesz posłużyć się „Sekretarzem Miłosnym”, o którym wspominałam Ci w pkt. 1 przewodnika. Znajdziesz tam prawdziwe rarytasy. Nie tylko miłosne wiersze, ale też listy pisane przez zakochanych do siebie nawzajem i do… ojca wybranki. Te listy świetnie pokazują, że w miłości nie zawsze chodzi o przysłowiowe „motyle w brzuchu”. Oto jak jeden z zalotników rekomendował swą osobę wybrance – wdowie i czego od niej oczekiwał:

„Czcigodna Pani! Okazałaś mi tak liczne dowody zaufania i przyjaźni, iż się ośmielam objawić Jej już oddawna żywione życzenie, które z każdym dniem coraz żywiej we mnie się odzywa […] Względy ekonomiczne nakazywały mi dotychczas milczenie, gdyż sprzeciwiałoby się moim zasadom zawieranie zwiąsku małżeńskiego wcześniej, zanim się posiada dochody, któreby zabezpieczały od zwyczajnych trosk o utrzymanie życia. […] Że oboje żyć będziemy z sobą szczęśliwie: tego spodziewam się niewzruszenie, gdyż wiem, iż Pani posiadasz wszelkie owe przymioty, których szczególniej szukam u niewiasty, mianowicie: jesteś zamiłowana w domowem pożyciu, porządku, jesteś oszczędną, łagodną i uległą.”
Źródło: "Sekretarz Miłosny czyli podręcznik dla zakochanych". Reprint z 1915 r. do kupienia w ratuszu, w Muzeum Ziemi Chełmińskiej

Cóż, moja natura prawdopodobnie nie odpowiadałaby narzeczonemu z takimi wymaganiami, dlatego razem z Maciejem wybraliśmy z tej książeczki inne fragmenty, które wyraziły to, co czujemy do siebie nawzajem. Jakie? Zobacz i posłuchaj na filmie:

Opuszczając ławeczkę i wychodząc z parku Nowe Planty, będziesz przechodził koło Bramy Grudziądzkiej. W średniowieczu była ona bramą wjazdową do miasta i posiadała zwodzony most. A to oznacza, że w miejscu dzisiejszego parku, biegła kiedyś fosa. Do bramy w XVII wieku dobudowano kaplicę, w której umieszczono wizerunek Matki Bożej Bolesnej Chełmińskiej. Obraz z takim wizerunkiem widziałeś w lewym bocznym ołtarzu w farze. Bramę można oglądać tylko od zewnątrz, więc gdy już rzucisz na nią okiem i zrobisz zdjęcie, przejdź dalej do Parku Pamięci i Tolerancji im. Ludwika Rydygiera.

10. Zobacz romantyczne serca i miniatury zamków krzyżackich w Parku Pamięci i Tolerancji

O Ludwiku Rydygierze wspominałam w Muzeum Ziemi Chełmińskiej, bo jest tam wystawa poświęcona temu sławnemu chirurgowi. A znany jest on z tego, że w 1880 roku jako pierwszy na świecie przeprowadził udaną operację częściowego wycięcia żołądka z nowotworem. Klinika chirurgiczna, którą w XIX wieku zbudował w Chełmnie, była jedną z najnowocześniejszych w tamtych czasach. Pacjenci, leżący w 25-pokojach, mieli do dyspozycji bieżącą wodę i sygnalizację dźwiękową. Rydygier uznawany jest też za twórcę pierwszych wojskowych służb medycznych. Chcąc upamiętnić słynnego mieszkańca, Chełmno nazwało park jego imieniem.

W Parku Pamięci i Tolerancji poszukaj kolejnego miłosnego motywu - dwóch połączonych kwiatowych serc, które są scenerią wielu romantycznych zdjęć.

Jeśli przejdziesz się kawałek dalej, dojdziesz do Parku Miniatur Zamków Krzyżackich. Zobaczysz tu w miniaturze ceglane zamki, które Krzyżacy pobudowali w okolicy. Dzięki tej wystawie przekonasz się jak wyglądały zamki w Toruniu, Grudziądzu czy Pokrzywnie oraz jakie były między nimi różnice. Na pierwszy rzut oka widać, że największy z nich wszystkich był zamek w Malborku, ale zamek grudziądzki też niewiele mu ustępował. Ciekawa jestem, który z tych zamków spodoba Ci się najbardziej?

11. Sprawdź, czy zastaniesz rycerzy w Baszcie Panieńskiej

Mijając park miniatur i idąc dalej dojdziesz do Alei 3 Maja. Skręć w prawo i idź tak długo, aż po prawej stronie zobaczysz Basztę Panieńską. Tę, w której swoje miejsce znalazła Chorągiew Ziemi Chełmińskiej, o której wspominałam Ci przy izbie tortur. Zazwyczaj baszta jest zamknięta, ale bractwo zgromadziło tu takie ciekawostki, że zachęcam Cię, aby skontaktować się z nim przez Facebooka i umówić na zwiedzanie.

12. Spaceruj dalej wzdłuż miejskich murów, do kościoła pw. Ducha Świętego, wieży widokowej i cmentarza

Z Baszty Panieńskiej przejdź na zewnętrzną stronę widocznych stąd murów miejskich. Idź wzdłuż przygotowanej tam ścieżki z ławkami i świetnym widokiem na okolicę. Tak dojdziesz do ulicy Toruńskiej, przy której stoi kościół pw. Ducha Świętego. Od kilku lat w kościele odbywają się wystawy i przedstawienia teatralne. Wejdź na stojącą za nim wieżę widokową przy murze miejskim i sprawdź jaki widok roztacza się za murami.

Gdy przejdziesz dalej na drugą stronę ulicy Toruńskiej, dojdziesz do cmentarza przytulonego do murów od zewnętrznej strony. Ten cmentarz jest bardzo nietypowy, bo sektory są tu ułożone tarasowo. Na cmentarzu zobaczysz ozdobne rodowe kaplice, a także groby znanych chełmnian, m.in. Walentego Fiałka - drukarza, który wydał „Sekretarz Miłosny”, z którego czytaliśmy Ci z Maćkiem miłosne listy na ławeczce zakochanych.

Idąc w górę ulicą Toruńską bez trudu trafisz już prosto do fary i na chełmiński rynek, gdzie zakończysz swój spacer.

Odwiedzaj chełmińskie jarmarki i szukaj chełmińskich murali

Jeśli lubisz, gdy w mieście coś się dzieje, to swój przyjazd do Chełmna zaplanuj w czasie organizowanych tu wydarzeń. Mogą to być "Walentynki Chełmińskie" w lutym, "Jarmark Jaszczurczy" w lipcu czy sierpniowy "Perspektywy 9 Hills Festival". Ta ostatnia impreza to wielkie święto, w czasie którego miasto ożywa ulicznymi teatrami, koncertami i spektaklami światła. W tym roku festiwal zaplanowano na 9-11 sierpnia 2019 r. To właśnie w czasie tego festiwalu organizowane są pokazy światła i dźwięku oraz co roku powstają nowe chełmińskie murale. Zobaczysz je spacerując po mieście.

Mnie najbardziej spodobał się mural przy ulicy Poprzecznej, ukazujący historię miasta w pigułce oraz mural przy ulicy Wodnej, z panoramą na średniowieczne Chełmno. Jest też ciekawy mural tuż za ogrodzeniem kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła - pewnie widziałeś go przechodząc do Średniowiecznej Osady Rycerskiej.

Nasza wizyta w Chełmnie zbiegła się z Jarmarkiem Jaszczurczym. Na scenie przez cały dzień występowały zespoły z Polski, Ukrainy i Białorusi. Koło południa chełmińską szachownicą ulic przeszedł barwny korowód zespołów, mieszkańców i turystów. Było gwarno i wesoło. Na rynku ze swoimi produktami i rękodziełem rozstawili się lokalni twórcy, a w sobotę wieczorem, pomimo deszczu, wysłuchaliśmy świetnego koncertu naszego ulubionego zespołu "Chłopcy Kontra Basia". Dla mnie największym przeżyciem było spotkanie po koncercie z Basią i jej kolegami. Z wrażenia nawet nie zrobiliśmy sobie wspólnego zdjęcia.

Zobacz na filmie co się działo w czasie Jarmarku Jaszczurczego i o co zapytaliśmy wystawców i przechodniów.

Przyjeżdżaj do Chełmna - miasta zakochanych

Prawdę mówili Ci, którzy przekonywali, że trzeba przyjechać do Chełmna. Średniowieczne założenie miasta wraz z oryginalnymi murami, wieże kościołów i widok z dziewięciu wzgórz na okoliczną panoramę pozostawiają niezatarte turystyczne wspomnienia. To jest to, co lubię nazywać turystycznym doświadczeniem. Wycieczkę urozmaica muzeum w ratuszu, wieża widokowa w farze oraz miejskie murale, które sprawiają, że spacer po mieście może być jednocześnie grą terenową.

Obecny w Chełmnie duch świętego Walentego przyciąga zakochanych, którzy spędzają romantyczne chwile w specjalnie dla nich przygotowanych miejscach. Być może brakuje jeszcze setek czerwonych serc nad głowami, które jeszcze bardziej podkreśliłyby romantyczną atmosferę Chełmna.

Mam nadzieję, że tym przewodnikiem, zdjęciami i filmami zachęciłam Cię do odwiedzenia Chełmna. Daj znać, czy Ci się podobało.

Poczytaj jeszcze

Podoba Ci się ten przewodnik? Będzie mi bardzo miło jeśli dasz znać w komentarzu i udostępnisz go na Facebooku.

Jeśli szukasz pomysłów na wycieczki po Polsce, poczytaj nasze darmowe przewodniki, w szczególności polecamy Ci te miasta z centralnej Polski:

4 Komentarze

Zostaw po sobie ślad. Daj znać co o tym myślisz :)

EwaHal05 sierpnia, 2019 19:57
Bardzo fajne zaproszenie do zwiedzania Chelmna. Mam jednak pytanie, czy jest przewodnik po Chelmnie mowiacy po angielsku?
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Anonimowy14 grudnia, 2019 19:13
Serdeczne dzięki! Fantastyczny blog, dzięki któremu można dowiedzieć się wielu rzeczy. To cudowne, że w dzisiejszym - trochę zwariowanym - świecie jest takie "Cóś".
Irek z lubuskiego
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Anonimowy24 maja, 2021 22:43
Witam, właśnie jedziemy do Chełmna, dzięki za Wasze wszelkie podpowiedzi. Spróbujemy i damy znać - seniorzy 62 i 58 z Krakowa.
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Ww26 czerwca, 2022 20:10
Byłem tam w wojsku już 40 lat wybieram się w odwiedziny z żoną może się spełni na emeryturze
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi

Dodaj komentarz