Zamek Będzin odbudowany w czasach PRL

Zamek Będzin był drugim obiektem, który zwiedziliśmy drugiego dnia rajdu po zamkach jury krakowsko-częstochowskiej. Po zrujnowanym Rabsztynie, oddalonym o około 40 kilometrów, skromny, odbudowany Będzin był dla nas pozytywną odmianą. Swój obecny wygląd zawdzięcza odbudowie i rekonstrukcji przeprowadzonej w latach 1952-56.
zamek będzin pocztówka

Charakterystyczna dla zamku cylindryczna wieża jest najstarszą częścią zamku górnego i pełniła rolę obserwacyjną i więzienną. Obecnie znajduje się na niej taras widokowy. Tuż obok stoi baszta czworoboczna wraz z budynkiem mieszkalnym, w których zlokalizowany jest obecnie oddział Muzeum Zagłębia.


Historia Zamku Będzin

Zamek Będzin pochodzi z XIV wieku, jednak ślady osadnictwa na jego wzgórzu sięgają VII wieku p.n.e. i kultury łużyckiej. Istniał tu także wcześniej drewniano-ziemny gród, który spalili Tatarzy w 1241 r.

Jak wszystkie zamki na Jurze, Będzin także ucierpiał znacznie podczas potopu szwedzkiego, po którym popadł w całkowitą ruinę.

W XIX wieku podjęto próbę jego odbudowy, jednak do dzisiaj nie wiadomo jak ona się skończyła. Dopiero powstałe w 1918 roku Towarzystwo Opieki nad Górą Zamkową w Będzinie podjęło próbę odbudowy warowni wykupując teren i zabezpieczając ruinę. Po drugiej wojnie światowej powstał Komitet Odbudowy Zamku, który doprowadził do odbudowania zamku w latach 1952-56.

(Gwoli ścisłości, Będzin znajduje się poza oficjalnymi granicami Jury, w bliskim sąsiedztwie Chorzowa i Dąbrowy Górniczej. Zwiedzaliśmy go jednak razem z innymi zamkami na szlaku)

Budowa zamku

Zamek posiada podwójną linię murów obronnych. Na zamku dolnym rozmieszczone były drewniane budynki gospodarcze, wieża bramna oraz czworoboczna baszta, po której zostały dzisiaj już tylko fundamenty. Trzecia linia murów obronnych połączona była z fortyfikacjami miejskimi Będzina.

Rycinę przedstawiającą trzy linie fortyfikacji znalazłem w muzeum zamkowym:

zamek będzin makieta

W muzeum zamkowym można także zobaczyć pięknie wykonaną makietę Zamku Będzin z tego samego okresu co rycina, także pokazującą podział zamku i mury obronne.

zamek będzin makieta

W rzeczywistości, dzisiaj wygląda to tak:

zamek będzin wejście

Dookoła Zamku można zaobserwować także pozostałości murów obronnych zamku dolnego.

zamek będzin z murami zamku dolnego
zamek będzin

Dziedziniec wewnętrzny zamku górnego jest bardzo mały, przez co nie udało mi się zrobić żadnego reprezentacyjnego zdjęcia. Nie mieścił mi się on w żaden ciekawy sposób w kadrze ;) Dopiero dwa zdjęcia amatorsko połączone w panoramę dały radę przedstawić wnętrze.

zamek będzin dziedziniec

Na zdjęciu z panoramy dziedzińca widać po prawej stronie wejście do baszty czworobocznej i oddziału muzeum, a po lewej stronie wejście do cylindrycznej wieży widokowej.

Białe namioty oprócz funkcji wybitnie szpecącej dziedziniec mieszczą stoły, przy których można napić się czegoś rozgrzewającego z zamkowej kawiarni.

zamek będzin dziedziniec ze szpeczącymi białymi namiotami
zamek będzin restauracja zamkowa

Podczas gdy Kasia upajała się napojem kawowym, ja załapałem się na inscenizację bractwa rycerskiego Będzin zorganizowaną dla grupy emerytów odwiedzającej zamek.

[nawiasem mówiąc jest to chyba najgorsze co może się zdarzyć, gdy ktoś ma w takiej chwili ochotę na kawę. 20 kaw i herbat dla grupy potrafi skutecznie zablokować kuchnię obsługiwaną przez dzielnego rycerza :) Kasia jednak była bardzo cierpliwa i dzielnie czekała na swoją kolej podczas gdy ja poznawałem rycerskie obyczaje]

zamek będzin inscenizacja rycerska

We wspomnianym już muzeum zamkowym, oprócz makiet i historii zamku możemy zapoznać się z całkiem pokaźną wystawą militariów rozmieszczoną na 3 piętrach baszty.

zamek będzin muzeum zamkowe
zamek będzin muzeum zamkowe

Wieża widokowa

Za dodatkową opłatą można wspiąć się po krętych schodach na basztę widokową, gdzie zobaczymy całkiem przyjemną panoramę Będzina.

zamek będzin widok z wieży zamkowej

Poza typowo miejskimi widokami, czyli blokowiskiem mnie zainteresowało szczególnie jedno z najdziwniejszych rond jakie kiedykolwiek widziałem. Ciekaw jestem jak długo mieszkańcy musieli się przyzwyczajać do jego organizacji ruchu? Kto to wymyślił ?

zamek będzin turborondo z doładowaniem

I jeszcze jedna fotka tego ronda z panoramą miasta w tle.

zamek będzin - widok na turborondo

Makieta Zamku Będzin

Makietę Zamku Będzin można także napotkać w Muzeum Zamków Jurajskich w Ogrodzieńcu. Obiecałem, że w każdym opisywanym zamku na jurze krakowsko-częstochowskiej będę umieszczać ich repliki, tak więc dotrzymuję swojego słowa:

zamek będzin makieta w ogrodzieńcu

zamek będzin miniatura w ogrodzieńcu

A wy co sądzicie o zamku w Będzinie ? Władze PRL tym razem ukazały się z zupełnie innej, nie niszczycielskiej strony odbudowując ten zamek :)
5 Komentarze

Zostaw po sobie ślad. Daj znać co o tym myślisz :)

  1. Mnie najbardziej podobało się muzeum broni - były tam naprawdę bogate zbiory oraz zdjęcia i relacje z imprez Bractwa Kurkowego (?); hmm... może to są jeszcze ciągotki z czasów, gdy byłam członkiem klubu strzeleckiego :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Cześć, polecam w chwili obecnej odwiedzić zamek przy okazji wizyty na Śląsku. Park na górze zamkowe - za zamkiem - odrestaurowano i spacer tam jest miłą formą odpoczynku. Otwarto też lochy pod górą zamkową. Rondo, o którym pisaliście to tzw. nerka - rondo na którym można wpaść 3 razy pod ten sam tramwaj ;) Pomimo tego, iż dla nowo przybyłych jest on problemem, fantastycznie upłynnia ruch. Pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. i pomyśleć, że dla niektórych wyzwaniem jest rondo turbinowe niedaleko lotniska w Gdańsku... :)

      Usuń
  3. 25 lat temu zadalem to samo pytanie: Kto zaakceptowal project I wykonal ' nerke' w Bedzinie? To rondo to jest koszmar. Jezeli jestes obcokrajowcem I nie wiesz jak masz wjechac I wyjechac z tego ronda to mozesz byc zabity albo zabic kogos nie mowiac o tym, ze musisz jeszcze uwazac na tramway, ktory jedzie sobie przez to rondo. Good job project and investment people

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. hahaha! chyba wszyscy myślą to samo o tej nerce. przejeżdżaliśmy przez nią ostatnio będąc w Będzinie. całe szczęście, że nie jechał tramwaj, bo nawet nie zauważyliśmy torów. to jest autentycznie zjawisko na skalę Polski :)

      Usuń
Nowsza Starsza

Pssst, zobacz też nasze książki z pomysłami na wycieczki po Polsce :)

Dziękujemy, że czytasz naszego bloga. Czy wiesz, że piszemy i wydajemy też przewodniki po Polsce? To niezwykłe książki do samodzielnego zwiedzania z gotowymi planami spacerów, szlaków i samochodowych wycieczek na 1 dzień. To gotowe przepisy na udaną majówkę i wakacje w Polsce. Są jak dobry przyjaciel, który poprowadzi Cię za rękę. E-booki wysyłamy natychmiast, do zestawów książek dajemy super gratisy, a zamówienia wysyłamy codziennie koło południa - nawet jutro mogą już być u Ciebie. I jeszcze darmowa dostawa dla każdego zamówienia od 120 zł!

Przewodnik Ruszaj w Bieszczady - książka i e-book
Przewodnik Ruszaj w Bieszczady - książka i e-book
Przewodniki po Polsce od Ruszaj w Drogę! - praktyczne i przydatne
Przewodniki po Polsce od Ruszaj w Drogę! - praktyczne i przydatne
Formularz kontaktowy